Πολλές από τις θεωρίες και τα συμπεράσματα που θεωρούμε καθολικές αλήθειες για την ανθρώπινη συμπεριφορά και σκέψη έχουν διαμορφωθεί με βάση δεδομένα από ένα εξαιρετικά περιορισμένο πολιτισμικό πλαίσιο. Η πλειονότητα των ψυχολογικών ερευνών προέρχεται από άτομα που ζουν σε Δυτικές, Εκπαιδευμένες, Βιομηχανικές, Πλούσιες και Δημοκρατικές (WEIRD) κοινωνίες. Αν και αυτά τα δείγματα μας προσφέρουν ανεκτίμητη γνώση, απέχουν πολύ από το να αντιπροσωπεύουν την τεράστια πολιτισμική ποικιλομορφία του πλανήτη.
Οι προσεγγίσεις που προκύπτουν από ένα τέτοιο περιορισμένο δείγμα δεν λαμβάνουν υπόψη πώς σε άλλες κοινωνίες η αντίληψη του εαυτού, οι ηθικές αξίες, οι τρόποι επίλυσης συγκρούσεων ή ακόμη και η βασική οπτική αντίληψη μπορεί να είναι ριζικά διαφορετικές. Για παράδειγμα, η έμφαση στην ατομικότητα ως “φυσικό” γνώρισμα του ανθρώπου είναι μια δυτική πεποίθηση, ενώ σε πολλές άλλες κουλτούρες η συλλογική ταυτότητα, η οικογένεια, η ομάδα ή η κοινότητα αποτελούν τον πυρήνα της αυτοαντίληψης.
Η συνειδητοποίηση αυτής της προκατάληψης είναι κρίσιμη. Καθώς επεκτείνουμε την έρευνα σε πολιτισμικά διαφορετικά περιβάλλοντα, αρχίζουμε να αμφισβητούμε την υποτιθέμενη οικουμενικότητα των ψυχολογικών μας μοντέλων. Έτσι, μπορούμε να αναπτύξουμε θεωρίες πιο αντιπροσωπευτικές του παγκόσμιου ανθρώπινου φάσματος, ενσωματώνοντας αξίες, παραδόσεις και κοινωνικές δομές που αντικατοπτρίζουν πραγματικά τη πολυμορφία της ανθρώπινης εμπειρίας.
Βιβλιογραφία
Henrich, J., Heine, S. J., & Norenzayan, A. (2010). The weirdest people in the world? Behavioral and Brain Sciences, 33(2–3), 61–83.
Arnett, J. J. (2008). The neglected 95%: Why American psychology needs to become less American. American Psychologist, 63(7), 602–614.